رول کوبی

رول کوبی:

جهت بالا بردن ضریب اطمینان در صعودها و یا فرودها چه در سنگ نوردی و یا غارنوردی و یا صعودهای ورزشی لوازم و تجهیزات از طناب گرفته تا ابزارهای میانی طراحی و ساخته شده اند. به دلایل مختلف از جمله جهت برخورداری از یک کارگاه محکم لزوم استفاده از رول کوبی کاملا احساس می شود.

1. میخ کوبی همیشه تابع وجود شکاف مناسب در سنگ سالم (تجزیه نشده) است ولی همیشه یافتن چنین شکافی در زیرزمین و در هر محل آسان نیست.
2. به علت لغزندگی لایه های تشکیل دهنده سنگ ها در غار و یا قرار گرفتن چکیده ها بر روی لایه های گل رسی ایجاد میانی و یا کارگاه به این عوارض خطرناک و غیر قابل اطمینان هست.
3. با انجام صعودهای مکرر بر روی یک کارگاه ایجاد فشارهای متناوب امکان شکنندگی در منقاره سنگی و یا شل شدن ابزار وجود دارد.

دسته بندی رول ها:

- رول های مکانیکی
- رول های گوه دار متحرک
- رول های گوه دار ضربه ای
- رول های چسبی
 

رول های مکانیکی :

رول های مکانیکی در سنگ های گرانیت و سخت به کار برده می شود و در سنگ های با ماهیت ترد و شکننده مانند سنگ های آهکی کاربرد ندارد. تحمل این رول در سنگ گرانیت (1200kg) می باشد. از این رول در جاهای مرطوب و یا محل ریزش مداوم آب نباید استفاده کرد، زیرا گوه آن دچار فرسودگی و زنگ زدگی می گردد. رول مکانیکی از لحاظ شکل به دو دسته تقسیم می شود.

1) نوع اول

نوک رول صاف بوده، که ابتدا لازم است جهت ایجاد سوراخ از دریل یا مته دستی استفاده کرد.

2) نوع دوم

نوک رول دندانه دارد که خود به عنوان مته نیز عمل می کند. با نصب آن به دسته رول خود نقش مته را به عهده می گیرد. بعد از اتمام سوراخ کاری به اندازه لازم، رول را باز نموده و گوه را داخل آن قرار می دهند و با چند ضربه به داخل سوراخ هدایت می کنیم. با اعمال ضربه به پشت رول گوه به انتهای آن داخل می شود و باعث انبساط بدنه رول گشته و در نتیجه بدنه استوانه ای تغییر شکل داده و با دیواره های سوراخ درگیر و جذب می گردد.

رول های گوه دار متحرک :

مشخص ترین این نوع مدل، رول هیلتی HILTI می باشد.از این رول با قطرهای12mm - 10mm و 8mm می توان استفاده کرد. معمولا از قطر 10 یا 8 برای کارگاه ها میانی ها، درسنگ های آهکی نیم سخت از رول با همین قطرها و طول 9cm به بالا می توان استفاده نمود. تحمل این نوع رول در مسیرهای عمودی (2500Kg) و در مسیر های زیر خالی (1800Kg) می باشد.

رول های گوه دار ضربه ای :

از این نوع مدل در سنگ های گرانیتی و سخت می توان استفاده کرد. این نوع رول با قطر 12mm و طول 5cm به بالا مورد استفاده قرار می گیرد. تحمل این رول در مسیرهای عمودی (2200Kg) تا (2500Kg) و در مسیرهای کلاهکی 1800Kg می باشد.
 

رول های چسبی :

از این رول در تمام سنگ ها می توان استفاده کرد ولی باید توجه داشت که در سنگ های ماسه ای و یا آهکی فقط از این سیستم رول می توان استفاده کرد. این رول شامل میله ای به قطر 10 یا 12 میلیمتر و در طول های 7 تا 10 سانتی متر می باشد. که یک سر آن به شکل حلقه است. در مسیرهای عمودی تا (4000Kg) و در مسیرهای کلاهکی 1800 تا 4000 کیلوگرم تحمل می کند. بر طبق آزمایشات پس از رسیدن به این نیرو رول از سنگ خارج نشده بلکه قسمتی از سنگ را با خود جدا می کند.

روش تزریق :

پس از تمیز کردن سوراخ ایجاد شده در یک مدل ابتدا چسب مخصوص (colie hittidoo) توسط پمپ دستی به داخل سوراخ تزریق می شود. در نوع دیگر چسب داخل کپسول شیشه ای قرار دارد که خود کپسول آمپول شکل را داخل سوراخ سنگ قرار می دهیم و بعد میله رول را داخل آن قرار می دهند. با شکسته شدن آمپول حاوی چسب رول در سنگ محکم می گردد.

برای کوبیدن این رول از مته ای با قطر (2mm) بیشتر از قطر رول باید استفاده کرد

نکاتی در خصوص رول کوبی:

1. رول دوم و سوم در صعود ها باید به گونه ای نصب شود که شخص صعود کننده در اثر سقوط به زمین برخورد نکند.
2. فاصله رول های چهارم به بعد را می توان از هم فاصله داد.
3. رول کوبی باید به نحوی باشد که محلهای انداختن حمایت های میانی برای صعود کننده در شرایط راحت تر باشد.
4. رولی که روی کلاهک و یا طاقچه کوبیده می شود نباید از 20 سانتی متر به لبه کلاهک نزدیک باشد.
5. همواره به شکست طناب توجه گردد.

6. رولهای ابتدای مسیر کلاهکی باید طوری زده شوند که به راحتی در دسترس باشند.
7. تناسب با شرایط مسیر سعی شود از پلاک هایی استفاده شود تا حد ممکن فاصله بین طناب و دیواره ایجاد گردد.
8. محل رول کوبی باید به دقت با ضربات چکش مورد بازرسی قرار گیرد تا از استحکام لازم برخوردار باشد.
9. سوراخ ایجاد شده باید کاملا عمود بر سطح سنگ باشد و در حین سوراخ کاری دست حرکت جانبی نداشته باشد تا قطر سوراخ بیش از اندازه زیاد نشود.
10. رول ها حد اقل 20 سانتی متر با هم فاصله داشته باشند و بیش از حد به هم نزدیک نشوند.
11. حتی المقدور پس از پایان حفر سوراخ داخل آن را با فشار هوا تمیز کنید.
12. از نصب رول در سنگ های سست و توخالی ، محل ریزش آب ، نزدیکی شکاف و ترک و نیز لبه سنگ بپرهیزید.

توجه:

1. به هیچ عنوان از رولهای دست ساز و غیراستاندارد استفاده نگردد.
2. در هر سنگ از رول مناسب با جنس سنگ استفاده گردد.
3. شخصی که اقدام به کوبیدن رول می نماید نسبت به این عمل مسئول خواهد بود.

نتیجه:

تنها رولهای مناسب غارنوردی رولهای هیلتی یا چسبی می باشند.

علت:

به خاطر نوع جنس سنگ های تشکیل شده در غار لازم است حتی المقدور از ضربه و فشارهای غیرمتعارف جلوگیری نمود.

کلیه مدرسان موظف می باشند عملیات رول کوبی را خارج از محیط غارنوردی و غار آموزش بدهند و آموزش بر روی سنگ های خرد شده و لاشه ای انجام گردد تا تخریب کمتری ایجاد گردد.

مراقبت از دست و پا در سنگنوردی

مراقبت از دست و پا در سنگنوردی به هنگام سنگنوردی جذب رطوبت پوست دست توسط گچ و ساینده بودن سنگها و صخره ها باعث می شوند که پوست دست بسیار خشک شود. زمانیکه پوست دست خشک می شود بسیار مستعد ساییدگی , خراشیدگی و بریدگیها خواهد بود. به محض اتمام صعود در اولین فرصت ممکن باید دستها را شسته و با استفاده از یک مرطوب کننده پوست را مرطوب کرد. استفاده از کرم های حاوی ویتامین E مناسب بوده و می توان آنها را از هر داروخانه ای تهیه نمود. بریدگیها و کنده شدگی ها بریدگیهای کوچکتر را باید تمیز کرده و در اکثر حالات می توان آنها را با باند انگشت پوشاند. اگر در صورت وجود بریدگی صعود ادامه یابد ممکن است بریدگی باز شده و زمان طولانی تری برای بهبود آن لازم باشد. هر چند که در اغلب موارد بهتر است که از صعود صرف نظر کرده و منتظر بهبود و درمان بریدگی شد ولی در صورت ادامه صعود مرطوب نگه داشتن بریدگی از ترک خوردن و باز شدن آن جلوگیری می کند. کنده شدگیها موارد جدی تری هستند. کنده شدگی زمانی اتفاق می افتد که لایه نازکی از پوست معمولا در اثر فشار زیاد روی یک گیره تیز پاره یا شکافته می شود. این وضعیت اغلب زمانی اتفاق می افتد که هوا سرد بوده و پوست دست نیز حس زیادی ندارد. شکافته شدن پوست و خون زیادی که از محل زخم خارج می شود در عمل ادامه صعود را غیر ممکن می سازد.در این موارد قبلا از روشهایی استفاده می شد که صعود کننده را قادر می ساخت به صعود خود ادامه دهد که از جمله آنها استفاده از چسب superglue (سرطانزا) برای چسباندن پاره شدگی بود. چون خطر عفونت در یک پاره شدگی عمیق بسیار بالا است بنابر این بهتر است که محل را با داروی ضدعفونی کننده شستشو داده و با گاز استریل پوشاند تا بهبود یابد و از ادامه صعود صرف نظر کرد. پینه ها به هنگام صعود فشار و سایش بر روی پوست انگشتان دست پیوسته وجود دارد. در اثر تداوم فشار و سایش عکس العملی که پوست انگشتان دست نشان می دهد این است که در این نواحی پوست رشد زیادی کرده و ضخیم و کلفت می شود یا پینه می بندد. پینه بستن پوست کاملا طبیعی بوده ولی پوستی که به شدت پینه بسته در مقابل پاره شدگی مستعد تر خواهد بود. برای درمان این وضعیت بابد پینه را برداشته و محل آن را مرطوب نگه داشت. بهترین وسیله برا یبرداشتن پینه های پوست استفاده از یک قطعه سوهان است (یک قطعه فوم که با کاغذ سنباده نرم و نازک پوشیده شده است). بسیاری از صعودها مخصوصا صعودهایی که بر روی سنگهای ناصاف و خشن انجام می شوند لایه های پوست نوک انگشتان دست را از میان می برند تا جائیکه نوک انگشتان دست دردناک شده , به سادگی عرق کرده و حتی خونریزی می کنند. به طور کلی اطراف پوست ساییده شده لایه های پوست از هم جدا بوده و اگر صعود روی آن ادامه یابد اوضاع وخیم تر شده و پوست جمع می شود. برای جلوگیری از این وضعیت باید پوست جمع شده را جدا کرد بطوریکه هیچ لبه آزادی از آن باقی نماند و زمانی که صعود انجام نمی شود محل آن را مرطوب نمود. بانداژ اگر قرار باشد که با پوست جراحت دار و یا ساییده شده صعود ادامه یابد باید از باند انگشت برای پوشاندن جراحت در مدت صعود استفاده نمود. بانداژ انگشت باید طوری انجام گیرد که در طول مدت صعود سر نخورده و جابجا نشود. بدین منظور قطعه ای از باند را به طور طولی در قسمت رو و زیر انگشت دست قرار داده و سپس یک باند نازک طویل را دور آن به طور مارپیچ می پیچانیم بطوریکه هر دور از باند با لبه دور قبلی هم پوشانی داشته باشد. اگر بستن باند از انتهای انگشت به طرف نوک انگشت انجام بگیرد در این صورت اصطکاک بیشتری با گیره داشته ولی زودتر باز می شود و اگر بانداژ از نوک به طرف انتهای انگشت باشد احتمال باز شدن بانداژ کم است و در صعودهای طولانی تر و چند مرحله ای بهتر است که از این روش بانداژ استفاده شود. مراقبت از پا اولین قدم برای مراقبت از پاها تهیه کفش سنگنوردی است که کاملا مناسب و اندازه پا باشد. کفش های سنگنوردی با کیفیت بالا, کاملا آناتومیک با کف انحنا دار و غیر متقارن طراحی شده اند. ولی با اینحال این کفشها باید کاملا اندازه و راحت باشند. استفاده از کفشهای بسیار تنگ باعث افت عملکرد شده و زمینه را برای ایجاد پینه و میخچه مهیا می سازند. اندازه کردن کفش سنگنوردی ·        ناخن انگشتان پایتان را تخت کوتاه کنید – ناخن ها نباید زیاد کوتاه شوند. ·        مطمئن شوید که کفش کاملا راحت و اندازه بوده اما زیاد تنگ نباشد. ·        کفش هایی که تولید می شوند تنوع زیادی دارند. تعدادی از آنها در قسمت پاشنه باریکتر بوده و تعدادی دیگر در قسمت پنجه باریکتر هستند و بعضی در مقایسه با کفش های دیگر حجم کمتری دارند. سعی کنید که چندین مدل و نوع را امتحان کنید تا کفشی را که کاملا اندازه و مناسب پایتان است را انتخاب کنید. چون معمولا پای زنان باریکتر از پای مردان است بنابراین زنان باید از کفشی که برای آنها طراحی شده است استفاده کنند. ·        کفش های بدون آستر خاصیت ارتجاعی دارند و گشادتر میشوند  بنابراین می توان آنها را تنگتر انتخاب نمود. ولی کفشهای آستر دار چون استرج نبوده و خاصیت کشسانی ندارند باید کاملا اندازه پا انتخاب شوند. برای طولانی تر کردن عمر کفش های سنگنوردی و جلوگیری از ایجاد بوی نامطبوع در آنها فقط هنگام صعود باید از آنها استفاده نمود. کفش ها را باید در مکانی که هوای خشک در آن جریان داشته باشد قرار داد تا خشک شوند. قرار دادن تکه ای از چوب درخت سرو در داخل کفش ها رطوبت آنها را جذب کرده و بوی نا مطبوع را از بین برده و در ضمن بصورت یک قارچ کش طبیعی عمل می کند. روشی که برای بر طرف کردن پینه دست ها به کار می رود برای بر طرف کردن پینه پاها نیز مورد استفاده قرار می گیرد. پاها نیز باید با کرم های مرطوب کننده مرطوب شده و نواحی پینه بسته به طور مرتب سوهان زده شوند تا پینه ها از بین بروند. پیشگیری از ابتلا به عفونت پای ورزشکار* قارچی که این بیماری را ایجاد می کند روی پوست بسیاری از مردم وجود دارد ولی فقط زمانی که شرایط لازم برای رشد قارچ فراهم شود رشد کرده و بیماری عفونت قارچی پای ورزشکار را موجب می شود. قارچ ها در مکان های مرطوب, نمناک, تاریک و با تهویه نامناسب (به طور مثال در داخل کفشهای سنگنوردی) به بهترین وجه رشد می کنند. بنابراین: ·        در طی صعود فقط باید از کفش های شخصی خودتان استفاده کنید. ·        هر روز پاهایتان را شسته و سپس آنها را کاملا خشک کنید. ·        از جوراب های نخی استفاده کنید و به محض اینکه مرطوب باشند آنها را عوض کنید. ·        تا جائیکه ممکن است در هوای آزاد پاهایتان را برهنه نگه دارید. ·        از پودر پا با کیفیت خوب استفاده کنید. *عفونت پای ورزشکار یک عفونت قارچی است و چون در بین ورزشکاران رواج داشته است به آن عفونت پای ورزشکار می گویند. این عفونت با قرمزی بین انگشتان پا مشخص می شود و باعث خارش و سوزش پوست می شود. پوست این ناحیه از پا سست شده , مرده و کنده می شود. اگر عفونت قارچی کنترل نشود پوست ضخیم و ورقه ورقه می شود. در این مرحله بیماری می تواند به سرعت به تمام پا منتشر گردد. مرطوب نگه داشتن بریدگی از ترک خوردن و باز شدن آن جلوگیری می کند.

انواع کارابین

انواع کارابین

مقدمه:کارابینها ابزاری هستند که در تمامی رشته های فنی کوهنوردی به طور وسیعی استفاده می شوند. تقریبا تصور انجام کار فنی بدون آنها غیر ممکن می نماید . با پیشرفت و توسعه این وسیله ، مدلهای بیشماری از این وسیله تولید شده و حال سوال اینجاست که چگونه نوع مناسب کارمان را از میان انواع موجود انتخاب کنیم ؟

شناخت انواع کارابین
 کارابینها توسط شرکتهای مختلفی تولید می شوند ولی همه آنها باید تحت استاندارد اروپایی EN12275 تولید شوند و به همین جهت آنها را می توان در 6 گروه مختلف تقسیم بندی کرد .

نوع B (پایه – Basic )

اغلب کارابینها در این دسته جای میگیرند.اکثرا شکلی مانند حرف D دارند تا حداکثر استحکام را داشته باشند.شیوه صحیح استفاده از این کارابینها به نوع دهانه کارابین بستگی دارد که می تواند قفل شونده یا غیر قفل شونده باشد. کارابین غیر قفل شونده دارای دهانه ای به شکل صاف یا خمیده است. دهانه صاف برای بسیاری از کارها مناسب است به خصوص برای اتصال به انتهای کوئیک دراو. دهانه خمیده تنها برای اتصال طناب به انتهای دیگر کوئیک دراو مناسب است . اگرچه این خمیدگی اصطلاحا انداختن طناب به داخل کارابین را راحت تر می کند اما باید مراقب خارج شدن تصادفی طناب از داخل کارابین نیز بود و با دقت بیتشری اینکار را انجام داد. کارابینهای غیر قفل شونده دارای وزن کمتری نسبت به مدلهای قفل شونده هستند.
در برخی مواقع نیاز به ایمنی بالاتری داریم و به سراغ کارابینهای قفل شونده می رویم . رایج ترین نوع این کارابین ها ، کارابین قفل شونده پیچی است که باید به صورت دستی با پیچاندن پیچ دهانه آنرا قفل کرد. کارابین های قفل شونده خودکار نیز البته وجود دارد اما سنگین تر و گرانتر هستند. اصولا بسته به تشخیص شما و قوانین مدون آموزشی باید برای امنیت بیشتر در قسمتهایی که نیاز به امنیت بیشتر است از کارابین قفل شونده استفاده کرد مانند اتصال به کارگاه و اتصال به تونیک . درصورت نیاز به کارابین قفل شونده و عدم دسترسی می توانید از دو کارابین غیر قفل شونده به صورتی که دهانه آنها مخالف یکدیگر باشند استفاده کنید.

نوع D ( جهتی -  Directional)

 

این نوع کارابین برای تهیه و اتصال به کوئیک دراو تولید می شود و دستگیره ای در انتهای کارابین برای این اتصال تعبیه شده است. در صعودهای ورزشی معمولا زیاد استفاده می شود.

نوع X (تخم مرغی – Oval)

شکل تخم مرغی این کارابین خاصه صعودهای امداد و نجات است. شکل متقارن این کارابین از جابجایی کارابین زمانی که زیر بار است جلوگیری می کند ، اتفاقی که ممکن است برای دیگر شکلها بیافتد. نکته منفی این کارابین استحکام کمتر آن نسبت به کارابینهای D شکل است به خصوص زمانی که دهانه آن باز باشد.

نوع HMS - H

 این نوع از کارابین برای حمایت طراحی شده تا با اکثر ابزاری حمایت به راحتی کار کند. قسمت عریض این کارابین به طناب اجازه می دهد با داشتن فضایی بیشتر حرکتی نرم و روان داشته باشد. نکته منفی این کارابین استحکام ضعیف آن به هنگام باز بودن دهانه است هر چند که بدون استثنا این نوع کارابین به صورت دهانه قفل شونده تنها ارایه می شود.

نوع  Klettersteig - K

این نوع برای  تهیه لنیارد ویافراتا استفاده می شود.باید دارای دهانه قفل شونده خودکار باشند. اندازه آنها بزرگتر از معمول است تا به بتوانند به داخل کابلهای مسیر ویافراتا بیافتند.

نوع QuickLink - Q

این شکل از کارابین از آنجا که دهانه ای برای باز شدن  تصادفی ندراند امنیت را بالا می برند فقط باید دقت کرد که مهره آن را تا انتها چرخاند تا کامل بسته شود. به دلیل ارزانی و استحکام بالای این نوع ، جهت استفاده به عنوان حلقه فرود زمانی که می خواهید از مسیری فرود بروید یا از ادامه مسیر منصرف شده می خواهید با جاگذاشتن یک کارابین از مسیر به پایین برگردید ایده آل است. البته در شکلها و آلیاژها مختلفی تولید می شوند .

استاندارد اروپایی EN12275 برای انواع کارابین:

*در ایران اصطلاحا به کوئیک دراو ، اسلینگ یا اسلینگ دوبل می گویند که به نظر اشتباه میرسد.
*در ایران اصطلاحا به کارابین قفل شونده کارابین پیچ می گویند.